ขอบคุณข้อมูลจาก : เครือข่ายคนไทยไร้พุง
โดย พญ.ธิดากานต์ รุจิพัฒนกุล (หมอผิง)
Leptin คือชื่อฮอร์โมนที่ถูกค้นพบในปี ค.ศ.1994 แม้ชื่ออย่างเป็นทางการคือ เล็ปติน จะจดจำได้ไม่ยาก
แต่นักวิทยาศาสตร์ต่างพากันตั้งชื่อเล่นให้เจ้าฮอร์โมนหน้าใหม่นี้ว่า
ฮอร์โมนอ้วน ในระยะแรก เพราะพบว่าในคนอ้วนมักมีระดับของฮอร์โมนตัวนี้สูงกว่าปกติ
แต่เมื่อศึกษาต่อไปจึงพบว่า แท้จริงแล้วหน้าที่ของฮอร์โมนเล็ปตินคือ
การส่งสัญญาณจากเซลล์ไขมันไปยังเซลล์สมอง เพื่อบอกว่า มีพลังงานเพียงพอแล้ว ไม่ต้องหิวอีก
จึงมีการตั้งชื่อเล่นให้ เล็ปตินใหม่ ว่า ฮอร์โมนอิ่ม ซึ่งถูกต้องกว่า
ฟังๆ ดูขัดแย้งกันไหมคะ ถ้าคนอ้วนมีฮอร์โมนอิ่มสูงกว่าปกติ ก็น่าจะอิ่ม และไม่อ้วนนี่นา ??!!
ในช่วงแรก บรรดานักวิทยาศาสตร์จอมเนิร์ดทั้งหลายก็ประหลาดใจเช่นกันค่ะ จนกระทั่งได้ข้อสรุปว่า
ในคนอ้วนนั้นมีเล็ปตินสูงก็จริง แต่ คนอ้วนส่วนใหญ่มีภาวะดื้อด้านต่อเล็ปติน นั่นคือ แม้เล็ปตินในเลือดจะมีปริมาณสูง
แต่ก็ไม่สามารถผ่านเข้าสู่สมอง ไปส่งสัญญาณบอกให้เซลล์สมองสั่งการให้อิ่มได้
จึงส่งผลให้หิวต่อไปแบบไม่มีหยุดยั้งนั่นเอง
การแก้ไขภาวะอ้วนเนื่องจากร่างกายดื้อต่อฮอร์โมนอิ่ม
เลยกินแบบไม่รู้จักอิ่มสักทีนั้น สามารถทำได้ดังนี้ค่ะ
• เลี่ยงการรับประทานขนมหวานๆ หรืออาหารน้ำตาลสูง
พบว่าการแกว่งขึ้นลงของระดับน้ำตาลในเลือด เป็นตัวกระตุ้นให้เล็ปตินดื้อง่ายขึ้น
• เลิกความคิดที่ว่า กินไปก่อน แล้วค่อยไปออกกำลังทีหลัง
เพราะการกินจนระดับน้ำตาลในเลือดสวิงขึ้นลงเป็นประจำนั้น เป็นการกระตุ้นให้เกิดภาวะดื้อต่อฮอร์โมนอิ่ม
• เลี่ยงอาหารที่มี High Fructose Corn Syrup หรือ น้ำเชื่อมฟรุคโตส
เพราะมีการศึกษาในหนูพบว่า หนูที่ได้รับประทานฟรุคโตสในปริมาณสูง
จะอ้วนง่ายกว่าหนูที่รับประทานน้ำตาลชนิดอื่น และมีภาวะดื้อต่อเล็ปติน คือรับประทานแบบไม่ยอมอิ่มด้วย
โดยน้ำเชื่อมฟรุคโตสพบมากใน น้ำอัดลม น้ำหวาน น้ำผลไม้ น้ำสลัดแบบหวาน ขนมหวานต่างๆ
• เน้นรับประทานอาหารในกลุ่มคาร์โบไฮเดรตที่ดี คือแป้งเชิงซ้อนและธัญพืชต่างๆ
เช่น ข้าวกล้อง โอ๊ต ลูกเดือยกล้อง ในปริมาณที่เหมาะสม
• เลี่ยงการรับประทานไขมันอิ่มตัว ซึ่งพบมากใน เนื้อติดมัน นมวัว เนย ชีส
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ พบว่าการออกกำลังกายแบบแอโรบิก
เช่น วิ่ง ว่ายน้ำ จักรยาน ช่วยลดภาวะดื้อต่อเล็ปตินลงได้
ลองปรับเปลี่ยนวิธีการรับประทานอาหาร และออกกำลังกาย
เพื่อลดภาวะดื้อต่อเล็ปติน รับรองว่าหากทำได้ คุณจะ “ผอมได้ไม่ต้องอด” อย่างแน่นอนค่ะ